หน้าร้อนมาอีกแล้ว ถึงแม้ชาวไทยจะคุ้นคยกับ 3ฤดูในบ้านเรากันเป็นอย่างดีแล้ว (ฤดูร้อน ฤดูร้อนมาก และฤดูร้อนสุดๆ)แต่ยังไงเราก็ยังคงต้องระวังรักษาตัวเองจากแดดแรงๆ นี่กันอยู่ดี จะปล่อยให้ตัวเองถูกแดดเผาจนเป็นลมเป็นแล้ง หรือเป็นโรคร้ายแรงอื่นๆ ถึงขั้นลมหมอนนอนเสื่อหรือต้องพบแพทย์ก็คงไม่ดี

1. ลมแดด (ฮีทสโตรก) หลายคนเริ่มคุ้นหูกับคำว่าฮีทสโตรกมากขึ้นกันแล้วใช่ไหมคะฮีทสโตรกเป็นชื่อภาษาอังกฤษของโรคลมแดด หรืออาการที่เป็นลมจากอากาศร้อนจัดร่างกายระบายความร้อนไม่ทัน ร่างกายอุณหภูมิสูงขึ้นบวกกับอาการขาดน้ำที่จะมาช่วยหล่อเลี้ยงร่างกาย และช่วยลดอุณหภูมิของร่างกายให้เป็นปกตินอกจากนี้เป็นเพราะเราสูญเสียน้ำจากร่างกายออกไปทางเหงื่อจำนวนมากแล้วไม่ได้ดื่มน้ำเข้าสู่ร่างกายเพื่อทดแทนเหงื่อที่เสียไปก็อาจเป็นสาเหตุที่ทำให้ร่างกายช็อคจากการขาดน้ำได้เหมือนกัน

2. เพลียแดด เพลียแดดมีอาการคล้ายลมแดดแต่อาจจะยังไม่ถึงขั้นมีอาการชัก หรือเป็นลมล้มพับไปต่อหน้าต่อตาขนาดนั้นแต่ถึงอย่างไรอาการเพลียแดดก็อันตรายไม่แพ้ลมแดดเท่าไรหรอกค่ะ เพราะอาการเพลียแดดสามารถเป็นได้ตั้งแต่ปวดศีรษะ มึนหัว บานหมุน หน้ามืด อ่อนเพลีย หมดแรง คลื่นไส้ถึงจะยังไม่หมดสติ แต่การขาดสติสัมปชัญญะไปบางส่วน อาจเกิดอันตรายระหว่างทำงานหรือทำกิจกรรมในชีวิตประจำวันอยู่ได้ เช่น เพลียแดดระหว่างทำงานกับเครื่องจักรกลหรือเพลียแดดระหว่างขับรถ น่ากลัวใช่ไหมล่ะ

3. ตะคริวแดด ใครที่เป็นนักวิ่ง หรือชอบวิ่งออกกำลังกายไม่ว่าจะวิ่งตอนเช้า กลาววัน หรือเย็น ช่วงฤดูร้อน อากาศร้อนจัดแบบนี้อาจมีความจำเป็นที่จะต้องวิ่งกลางแดดอยู่บ้างเพราะฉะนั้นคุณอาจกำลังเสี่ยงต่ออาการ “ตะคริวแดด” ได้ค่ะซึ่งลักษณะอาการก็เหมือนกับตะคริวธรรมดาๆ กล้ามเนื้อกระตุก เกร็ง และรู้สึกปวดเจ็บในบริเวณที่เป็นตะคริวเป็นอย่างมากจนวิ่งต่อไปไม่ไหว อาการตะคริวที่พบมักเป็นช่วงขาแขน และหลัง หากมีอาการตะคริวแดดให่รีบหยุดวิ่ง อยู่นิ่งๆ แล้วค่อยๆ ดื่มน้ำหรือดื่มน้ำผลไม้ เพื่อลดอุณหภูมิร่างกาย และชดเชยน้ำ และเกลือแร่ที่เสียไปหากอาการตะคริวไม่ดีขึ้นภายใน 30 นาที- 2 ชั่วโมง ควรหยุดวิ่งไปเลย 1-2 วันค่ะ

4. ผิวหนังไหม้เกรียมแดด สาวๆคงไม่ปล่อยให้ตัวเองผิวหนังไหม้เกรียมง่ายๆ หรอก แต่ก็ไม่แน่ใจหากสาวๆมีแพลนจะไปลัลล้าที่ชายทะเล บางครั้งความสวยของทะเล ความสนุกของกิจกรรมต่างๆที่ทะเล อาจทำให้เราลืมดูแลผิว หรือลืมไปว่ากลัวผิวคล้ำดำเสียจนไม่ได้ทาครีมกันแดด ซึ่งต่อมาก็จะเป็นสาเหตุของผิวหนังไหม้เกรียมแดดตอนผิวลอกบางคนก็แสบ บางคนก็ไม่แสบ แต่หากใครผิวแสบก็จะโชคร้ายหน่อยเพราะนอกจากผิวจะแดดจัด ผิวบางลงจากผิวลอกแล้วยังต้องวุ่นวายกับการหาครีมแก้ผิวไหม้มาทากันอีก ใครที่มีผิวแสบไหม้จากแดดนอกจากเจลเย็นๆ แก้ผิวไหม้ที่มีขายตามร้านต่างๆ แล้วว่านหางจระเข้ก็ช่วยทำให้ผิวดีขึ้นได้นะคะ ยิ่งว่านหางจระเข้แช่เย็นด้วยยิ่งฟินเลยขอบอก

ความรุนแรงของอาการลมแดด หากรู้สึกเพลียแต่ยังมีสติ ให้รีบเข้าที่ร่ม นั่งพักในที่ๆ อากาศถ่ายเท หรือในห้องปรับอากาศดื่มน้ำเย็น และเช็ดตัว อาการจะดีขึ้น  หากมีอาการตัวร้อนจัดเหงื่อไม่ออก คลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ เป็นลมหมดสติอาจเป็นอาการช็อคที่เสี่ยงต่อการเสียชีวิตได้

การปฐมพยาบาลผู้เป็นลมแดด

นำตัวเข้าที่ร่ม นอนราบ ยกเท้าสูงถอดเสื้อผ้าตัวนอกออก

เทน้ำเย็นราดลงบนตัวเพื่อลดอุณหภูมิในร่างกายให้ลดต่ำลงโดยเร็วที่สุด

ใช้ผ้าชุบน้ำเย็น หรือน้ำแข็งประคบตามซอกคอรักแร้ ขาหนีบ

ไม่ควรใช้ผ้าเปียกคลุมตัวเพราะจะขัดขวางการระเหยออกของอุณหภูมิร้อนจากร่างกาย

รีบนำส่งโรงพยาบาลที่ใกล้ที่สุด

วิธีป้องกันโรคต่างๆ ที่มากับหน้าร้อน

- ใส่เสื้อผ้าที่ระบายอากาศได้ดี โปร่งสบายไม่รัดแน่นจนเกินไป

- หลีกเลี่ยงเสื้อผ้าหนาๆ หรือสีเข้ม

- หลีกเลี่ยงการโดนแสงแดดจัดนานๆ

- ปกป้องร่างกายจากแดดด้วยการใส่หมวก กางร่มสวมแว่นกันแดด และทาครีมกันแดดที่มีค่า SPF ไม่ต่ำกว่า15 สามารถทาทับเพิ่มเติมได้หากเหงื่อออก หรือว่ายน้ำ

- อย่าให้ร่างกายขาดน้ำ ดื่มน้ำให้มากๆดื่มเรื่อยๆ เมื่อกระหายน้ำ

- อย่าอยู่บริเวณที่มีอากาศร้อนอบอ้าวและอากาศไม่ถ่ายเทเป็นเวลานาน เช่น ตามบ้านไม้มุงหลังคาสังกะสี ในรถที่ตากแดดนานๆ

- อย่าอยู่กลางแดดเป็นเวลานานใช้เวลาสัมผัสแสงแดดให้น้อยที่สุด หรือหากต้องทำงานกลางแสงแดดร้องเปรี้ยงจริงๆควรพักเข้ามาหลบอยู่ในที่ร่มบ้าง หรือทุกๆ ชั่วโมง

- หากมีอาการร้อนในร่างกาย เหงื่อไม่ออกคลื่นไส้ เวียนศีรษะ มีอาการงง พูดช้าลง เลอะเลือน เคลื่อนไหวช้าควรรีบส่งแพทย์โดยด่วน

ร้อนนี้ ไม่ว่าใครก็ตามที่ต้องทำงานกลางแจ้งหรือใครที่วางแผนอยากไปเที่ยวทะเล เที่ยวภูเขา หรือสถานที่ต่างๆ อย่าลืมดูแลตัวเองและคนรอบข้างให้ดีๆด้วยนะคะ สิ่งสำคัญมีแค่ 2 อย่างคือระบายความร้อนจากร่างกายให้เร็วที่สุดและดื่มน้ำให้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย เท่านี้จะร้อนแค่ไหนเราก็รอดปลอดภัยแน่นอน

ขอขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจาก : กรมควบคุมโรคกระทรวงสาธารณสุขและsanook.com