มะเร็งและการเสื่อมของอวัยวะจากความชรา เป็นสาเหตุของความพิการและความตายที่เหมือนจะหลีกเลี่ยงไม่ได้

อย่างไรก็ดีเราจะพบว่ามีผู้ใหญ่หลายท่านที่มีอายุมากกว่า 80 ปี แต่ยังมีสุขภาพแข็งแรงซึ่งมีสาเหตุหลักๆ 2 ประการ ประการแรกคือ ไม่มีโรคประจำตัวแต่อีกเหตุผลที่สำคัญกว่าคือการปฏิบัติตัวในชีวิตประจำวันของท่านมักจะสอดคล้องกับการป้องกันการเกิดมะเร็งและความชราได้แก่ การหลีกเลี่ยงสิ่งแวดล้อมที่ส่งเสริมมะเร็งและความชราและมีชีวิตประจำวันที่เหมาะสม

การหลีกเลี่ยงสิ่งแวดล้อมที่ส่งเสริมมะเร็งและความชราได้แก่ หลีกเลี่ยงบุหรี่ ทั้งไม่สูบ ไม่ใกล้คนที่สูบและแม้กระทั่งหลีกเลี่ยงสถานที่ที่เคยมีคนสูบบุหรี่โดยเฉลี่ยคนที่สูบบุหรี่จะตายเร็วกว่าคนที่ไม่สูบถึง 10 ปี ที่สำคัญกว่าการตายเร็วคือบุหรี่จะทำให้ปอดเสียเป็นมะเร็ง อวัยวะเสื่อม และทำให้เป็นโรคหย่อนสมรรถภาพทางเพศอีกด้วย

กลไกที่บุหรี่ทำให้เกิดโรคต่างๆมากมาย เพราะควันบุหรี่ประกอบด้วยสารพิษมากมาย งานวิจัยของผู้เขียนพบว่าสารพิษเหล่านี้ก่อมะเร็งและสร้างความชราจากการทำให้สารพันธุกรรมหรือ DNA มีสภาวะไม่เสถียรและเกิดการกลายพันธุ์ในที่สุด

ปัจจัยจากสิ่งแวดล้อมอื่นๆที่ส่งเสริมให้เป็นมะเร็งและควรหลีกเลี่ยง ได้แก่ เหล้า น้ำมันเบนซินน้ำมันระเหยจากการทอดอาหาร อาหารปนเปื้อนเชื้อรา ปลาน้ำจืดดิบ(มีพยาธิทำให้เป็นมะเร็งท่อน้ำดี) เพศสัมพันธ์ที่ขาดการป้องกัน (ไวรัสเอชพีวีไวรัสตับอักเสบและเอชไอวี) ไอระเหยน้ำมันจากโรงงานอุตสาหกรรมและการก่อสร้างควันไฟของเสียที่ทำลายสิ่งแวดล้อมต่างๆ

นอกจากนี้อาหารหมักดองก็พบว่ามีการปนเปื้อนสารก่อมะเร็ง เช่น ไนโตรซามีน รังสีเอกซเรย์การรับแสงแดดมากไป โดยเฉพาะเด็กทำให้เป็นมะเร็งผิวหนัง (พบมากในฝรั่ง)นอกจากนี้เนื้อแดงอาหารปิ้งย่างก็พบว่าหากบริโภคบ่อยจะเพิ่มความเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็ง

การหลีกเลี่ยงปัจจัยส่งเสริมเป็นมะเร็งภาครัฐมีบทบาทสำคัญอย่างยิ่ง เช่นการป้องกันการเกิดมะเร็งท่อน้ำดีหากทำร่วมกับการลดจำนวนพยาธิในปลาโดยการห้ามถ่ายอุจจาระลงในทุ่งนาและในแหล่งน้ำก็จะทำให้พยาธิใบไม้ในตับที่เป็นสาเหตุของมะเร็งท่อน้ำดีหมดไปจากภาคอีสานและภาคเหนือได้

มีรายงานการศึกษายืนยันว่าอาหารสุขภาพและพืชสมุนไพรหลายชนิดมีคุณสมบัติต้านมะเร็งและลด หรือแก้ไขความชราได้โดยเฉพาะอาหารที่มีคุณสมบัติลดอาการอักเสบ เป็นกากใย และลดภาวะเครียดออกซิเดชั่นเพราะมีสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น ข้าวกล้อง ผักมีสี เช่น บีทรูท ผักสีเขียวเข้มแครอท มะเขือเทศ ผลไม้ประเภทเบอร์รี่ ลูกหม่อน มะนาว มะละกอ ปลา ถั่ว ชาเขียวและเครื่องเทศ เป็นต้น

ความชราเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วเมื่อเป็นเบาหวานเพราะมีน้ำตาลในเลือดสูง และความพิการเกิดขึ้นเมื่อความดันสูงดังนั้นควรป้องกันโดยลดอาหารหวาน เค็ม และมีไขมันแบบทรานสูง ควรออกกำลังกายมากกว่า2 ชั่วโมงครึ่ง/สัปดาห์ โดยออกกำลังกายแบบแอโรบิก เช่น วิ่ง ว่ายน้ำ เดินเร็วเต้นแอโรบิก

ขณะเดียวกันอย่านั่งนาน ไม่ควรดูทีวีเกิน 7 ชั่วโมง/สัปดาห์ ควบคุมน้ำหนัก ทำบุญให้ใจผ่องใสสวดมนต์ ฝึกสมาธิ ภาวนาและพักผ่อนอย่างดีและสม่ำเสมอตรวจเช็กสภาพร่างกายอย่างสม่ำเสมอ(สำหรับผู้ที่มีญาติใกล้ชิดเสียชีวิตด้วยโรคหัวใจตั้งแต่อายุน้อยหรือญาติมีคอเลสเตอรอลสูงมากตั้งแต่อายุน้อยควรตรวจคอเลสเตอรอลตั้งแต่วัยเยาว์)

สำหรับการป้องกันมะเร็งมีข้อควรปฏิบัติเพิ่มเติมจากที่กล่าวมา ได้แก่ ให้นมลูกเพื่อลดการเกิดมะเร็งเต้านมฉีดวัคซีนไวรัสตับอักเสบ บี และวัคซีนไวรัสเอชพีวี ตรวจกรองมะเร็ง โพรงหลังจมูกกระเพาะ ลำไส้ใหญ่ เต้านม ปากมดลูก (Pap smear) และถ้ามีสมาชิกในครอบครัวเป็นมะเร็งตั้งแต่อายุน้อยถึงก่อน40 หรือ 50 ปี โดยเฉพาะมะเร็งเต้านม มะเร็งลำไส้และมะเร็งหายากควรปรึกษาแพทย์ที่ดูแลทางพันธุกรรม

โดยทั่วไปหากรู้ว่ามีมะเร็งในเครือญาติที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรมแบบยีนเดี่ยววิธีการดูแลของแพทย์ที่ดูแลทางพันธุกรรมจะสามารถป้องกันการตายจากมะเร็งชนิดนั้นๆให้แก่คนอื่นๆ ในครอบครัวได้

ถึงแม้มะเร็งและการพิการจากความชราเป็นสิ่งที่ยากจะหลีกเลี่ยง การดูแลตนเองสามารถทำให้โอกาสเกิดพิการและตายจากมะเร็ง และความชราน้อยลง ชีวิตก็มีความสุข

ขอบคุณผู้ค้นคว้าเรียบเรียง : ศ.ดร.นพ.อภิวัฒน์ มุทิรางกูร ภาควิชากายวิภาคศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ขอบคุณที่มา : posttoday.com และ สสส.

http://www.thaihealth.or.th/Content/35883-ชีวิตปลอดมะเร็ง%20และแก่ช้า.html