อีกประมาณหนึ่งเดือน สาขาของวัดพระธรรมกายแห่งแรกในประเทศเนเธอร์แลนด์ กำลังจะมีพิธีเปิดวัดใหม่ที่นี่ อดีตโบสถ์คาทอลิกของหมู่บ้าน Afferden แห่งนี้ นอกจากจะเป็นบุญสถานที่บรรดาลูกศิษย์วัดพระธรรมกายจะเดินทางมาร่วมกิจกรรมแล้ว ยังได้เปิดโอกาสให้กับทุกคนที่สนใจการฝึกสมาธิ และอีกไม่นานก็จะมีพระสงฆ์ 6-7 รูป จะมาประจำที่บ้านพักบาทหลวงเก่าหลังนี้

พระอาจารย์ซันเดอร์ (ก่อนบวชท่านมีชื่อว่า Sander Oudenampsen) ห่มจีวรสีเหลืองส้มอย่างคล่องแคล่ว ท่านจิบน้ำอุ่นเล็กน้อย ขณะที่ในอาคารซึ่งเคยเป็นบ้านพักบาทหลวงตลบอบอวลไปด้วยกลิ่นหอมของอาหารไทย มีหญิงไทยร่างเล็กคนหนึ่ง อัธยาศัยดี เดินไปมาพร้อมภาชนะอาหาร ส่วนอีกห้องหนึ่ง มีชายไทย 2-3 คน บ้างก็กำลังเลื่อยไม้ บ้างก็ขัดไม้อยู่ ตรงประตูหลายบาน มีรองเท้าถอดอยู่ ซึ่งทุกคนต่างถอดรองเท้ากันหมด

พวกเขาใช้เวลาถึง 2 ปี ในการเสาะหาอาคารหลังนี้ ได้สำรวจดูอาคารมากกว่าร้อยหลัง ทั้งที่พัก อาคารสำนักงาน โรงเรียน และโบสถ์ต่างๆ แต่เมื่อได้พบโบสถ์หลังนี้เข้า ก็เกิดความรู้สึกว่า "ใช่" ขึ้นมาทันที

"เราเจออาคารหลังนี้โดยบังเอิญ ตอนนั้นทุกคนคิดเหมือน ๆ กันว่า ที่นี่ใช่เลย ลงตัวทุกอย่าง ทั้งขนาดใหญ่เพียงพอ บรรยากาศดี และสภาพอาคารยังดีอยู่ อย่างโบสถ์ใน Amsterdam ที่เราเคยดูมา ก็ยังมีส่วนยอดที่ต้องปฏิสังขรณ์ซ่อมแซมใหม่ มีค่าใช้จ่ายเป็นล้าน แบบนั้นเราจ่ายไม่ไหว” พระอาจารย์ซันเดอร์กล่าว

ท่าทีของเพื่อนบ้านก็มีส่วนสำคัญในการพิจารณาหาซื้ออาคาร และชาวบ้านที่นี่ก็มีทัศนคติที่เป็นบวกมากอย่างไม่น่าเชื่อ "คนในหมู่บ้านนี้มีอัธยาศัยดีมาก คณะสงฆ์ได้มาฉันภัตตาหารในร้านอาหารที่นี่ เพื่อที่จะได้สัมผัสบรรยากาศ แล้วก็เกิดความประทับใจทันที คือคนที่นี่เปิดใจกว้าง และมีอัธยาศัยประนีประนอม ที่ผ่านมา มีชาวบ้านแถวนี้เข้ามาเยี่ยมเราหลายคน เขากดกริ่งประตู มาหาแบบเป็นกันเอง บางคนก็ส่งอีเมล์มาเพื่อทำความรู้จัก แม้ในช่วงเวลาที่ยังซื้อโบสถ์ไม่เสร็จ ทางสโมสรของหมู่บ้านก็ยังได้เชิญเราไปพบปะกับชาวบ้านที่นี่ และทางเราก็ได้นำนั่งสมาธิด้วย ซึ่งเสียงตอบรับดีมาก" พระอาจารย์ซันเดอร์กล่าว

▶︎ ทัศนคติที่เปิดกว้าง

พระอาจารย์ซันเดอร์กล่าวว่า วัดพระธรรมกายสอนเรื่องการพัฒนาจิตใจตนเอง และการมีทัศนคติที่เปิดกว้างต่อสังคม "พระพุทธศาสนาสายนี้มุ่งเน้นการพัฒนาตัวเองในสังคมแบบสมัยใหม่ โดยที่ตัวเราไม่จำเป็นต้องปลีกตัวออกจากสังคม ที่นี่เราเน้นให้ทุกคนนำพระพุทธศาสนาไปใช้ในชีวิตได้จริง"

ในทวีปยุโรปมีสาขาของวัดพระธรรมกายอยู่ประมาณ 30 แห่ง และยังมีอีกเป็นจำนวนมากทั่วโลกในทุกทวีป ยกเว้นอเมริกาใต้ ส่วนสาขาของวัดพระธรรมกายที่เมืองไทยเอง ก็ประสบความลำบาก รัฐบาลทหารกำลังติดตามตัวพระภิกษุรูปหนึ่งของวัดในเมืองกรุง ซึ่งถูกกล่าวหาว่าประพฤติทุจริต "ข้อกล่าวหานี้ ดูเหมือนจะมีเจตนาทางการเมืองแฝงอยู่" พระอาจารย์ซันเดอร์กล่าว "ในแง่กฎหมาย องค์กรที่นี่เป็นองค์กรที่แยกต่างหาก แต่ในแง่อุดมการณ์นั้น ก็มีความเกี่ยวข้องกัน สิ่งที่เกิดขึ้นในประเทศไทยจึงเป็นเรื่องที่น่าเศร้า"

วัดในหมู่บ้าน Afferden นอกจากจะเป็นสถานที่สำหรับคนไทยในเนเธอร์แลนด์แล้ว ยังเป็นไปเพื่อรองรับกลุ่มคนอื่นด้วย "เราจะเห็นว่า เด็กไทยรุ่นใหม่มักพูดภาษาดัตช์ได้ดี จึงจำเป็นต้องจัดกิจกรรมที่ใช้ภาษาดัตช์ด้วย ที่สำคัญเราต้องการเปิดกว้างให้กับทุกคน ซึ่งโดยธรรมชาติแล้ว พระพุทธศาสนาจะไม่ผูกขาดสำหรับคนกลุ่มเดียว"

ที่วัดแห่งนี้ สมาธิจะมีบทบาทอย่างสำคัญ "เป็นวิธีการที่มีพลัง ไม่ควรเป็นกิจกรรมที่ลึกลับซ่อนเร้นอีกต่อไป" ส่วนการจะให้ผู้คนหันมานับถือพระพุทธศาสนานั้น มิใช่เรื่องหลักสำหรับที่นี่

พระอาจารย์ซานเดอร์กล่าวว่า "สิ่งสำคัญ คือ การประพฤติตนตามแนวทางของชาวพุทธ ไม่ใช่สักแต่ว่าเป็นชาวพุทธเท่านั้น พฤติกรรมหรือสิ่งที่กระทำต่างหาก เป็นเรื่องสำคัญ มากยิ่งกว่าการที่เราประกาศตัวว่าเป็นชาวพุทธ ผู้คนที่มาศึกษาธรรมะที่นี่ จะนำคำสอนไปใช้ได้มากน้อยแค่ไหน ก็สุดแล้วแต่พวกเขาเอง”

ประมาณวันที่ 20 พฤษภาคมที่จะถึงนี้ วัดแห่งนี้ก็จะได้เปิดตัว อย่างทางการ คาดการณ์ว่าจะมีผู้มาร่วมงาน 200-300 คน ซึ่งก็จะมีทั้งพระสงฆ์ ศรัทธาสาธุชน และคณะเจ้าภาพอุปถัมภ์ ซึ่งส่วนหนึ่งจะเดินทางกันมาจากเมืองไทย สำหรับเวลาและกำหนดการที่แน่ชัดนั้น ทางวัดยังไม่ได้แจ้งมา

*หมายเหตุ: บทความจากหนังสือพิมพ์ De Gelderlander ตีพิมพ์เมื่อวันที่ 15 เมษายน พ.ศ. 2560 หน้าที่ 5 โดยผู้เขียนชื่อ Margriet Verschoor