เมื่อพูดถึงสังฆทาน  คนส่วนใหญ่จะนึกถึงถังสีเหลืองที่มีข้าวของหลายอย่างบรรจุไว้ภายใน  แต่ “สังฆทาน”
ที่แท้จริงมีความหมายกว้างกว่าแค่ถังสีเหลืองใบเดียว

สังฆทานคืออะไร
สังฆะ  หมายถึง  ความเป็นสาธารณะ  ทาน  คือการให้ ดังนั้นสังฆทานจึงแปลว่า  การให้เพื่อประโยชน์สาธารณะ ในที่นี้หมายถึง  การถวายสิ่งของจำเป็นสำหรับพระสงฆ์  เพื่อเป็นกำลังให้ท่านทำงานเพื่อพระพุทธศาสนาสืบไป  การถวายสังฆทานแด่พระสงฆ์ไม่จำกัดว่าจะต้องให้เฉพาะรูปใดรูปหนึ่งพระสงฆ์หนึ่งรูปถือเป็นตัวแทนจากคณะสงฆ์  สิ่งของที่ถวายจึงถือเป็นของกองกลาง  ซึ่งพระสงฆ์  แม่ชี  หรือผู้ปฏิบัติธรรมสามารถนำไปใช้ได้

ช็อปปิ้งสังฆทาน
ของที่สามารถนำไปถวายเป็นสังฆทานได้  ได้แก่  ปัจจัยสี่ (ยกเว้นที่อยู่อาศัย)  รวมถึงเครื่องอุปโภคบริโภคต่าง ๆ  ซึ่งพระสงฆ์สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้จริง  ดังต่อไปนี้

1  อาหาร
หลายคนอาจไม่รู้ว่า  เราสามารถนำอาหารมาถวายเป็นสังฆทานได้  จริง ๆ แล้วไม่ว่าจะเป็นข้าว  ผัก  ผลไม้ต่างๆ หรือแม้กระทั่งแยมทาขนมปัง  รวมถึงอาหารกระป๋อง อาหารแห้งต่าง ๆ ก็ถวายได้  เพราะพระสงฆ์สามารถฉันเพื่อบำรุงร่างกายเป็นกำลังในการทำงานเพื่อศาสนา
– น้ำดื่ม  เป็นสิ่งที่ช่วยบำรุงร่างกายและประทังความหิวกระหายระหว่างวันโดยไม่ผิดศีล  แต่มีข้อควรระวังคือ  ไม่
ควรจัดชุดน้ำดื่มรวมกับน้ำยาล้างจานหรือน้ำยาล้างห้องน้ำ
เด็ดขาด  เพราะน้ำจะดูดซึมกลิ่นเข้าไป  พระไม่สามารถดื่มได้
– น้ำผลไม้  เป็นน้ำปานะที่สามารถถวายเป็นสังฆทานได้  ควรเลือกน้ำผลไม้ที่มีน้ำตาลน้อย  เพื่อไม่ให้พระท่านเสี่ยงต่อการเป็นโรคเบาหวาน

2  ยารักษาโรค
ยาสำคัญที่ควรถวาย  ได้แก่  ยาสามัญประจำบ้านต่าง ๆ  เช่น  ยาแก้ปวดหัว  ยาแก้ไอ  ยาแก้ท้องอืดท้องเฟ้อเป็นต้น  หากใครต้องการจะถวายน้ำผึ้งเพื่อเป็นยาสำหรับพระสงฆ์ก็สามารถถวายได้เช่นกัน

3  เครื่องนุ่งห่ม
ผ้าอาบน้ำฝนถือเป็นของใช้ที่จำเป็นสำหรับพระสงฆ์ การซื้อสังฆทานสำเร็จรูปบางครั้งเราไม่อาจตรวจสอบได้ว่า
ผ้าอาบน้ำฝนที่อยู่ภายในนั้นเป็นอย่างไร  จึงมีบ่อยครั้งที่เมื่อถวายไปแล้วมารู้ภายหลังว่าผ้าทั้งบางและสั้น  พระสงฆ์ไม่สามารถใช้อาบน้ำได้
เคยมีคนนำกางเกงยีนไปถวายเป็นสังฆทาน เพราะคิดว่าพระสงฆ์สามารถเป็นสื่อส่งไปให้ญาติผู้ล่วงลับ  ซึ่งเป็น
ความเข้าใจผิดอย่างมาก

4  เครื่องอุปโภค
ได้แก่สิ่งของที่จำเป็นเพื่อการดำรงชีวิตในปัจจุบัน  เช่น
– อุปกรณ์เครื่องเขียน  เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับพระสงฆ์ หรือสามเณรในการศึกษาพระธรรมคำสั่งสอนของสมเด็จพระ-
สัมมาสัมพุทธเจ้า  หรือไว้ใช้จดนัดหมายกิจนิมนต์ต่าง ๆ
– อุปกรณ์ล้างห้องน้ำ  เป็นเรื่องสุขอนามัยภายในวัดที่หลายคนอาจมองข้ามไป  โดยเฉพาะอย่างยิ่งวัดที่มีญาติโยมไปทำบุญเป็นจำนวนมาก
– หนังสือธรรมะ  อย่าคิดว่าพระสงฆ์ศึกษาธรรมะจากพระไตรปิฎกอยู่แล้ว  จึงไม่จำเป็นต้องถวายหนังสือเกี่ยวกับ
ธรรมะอีก  เพราะเมื่อท่านเทศนาญาติโยมแล้วต้องการให้ผู้ที่มาฟังธรรมเข้าใจในสิ่งที่ท่านสอนมากขึ้น  ก็ควรมีหนังสือธรรมะไว้ให้ท่านแจกประกอบคำสอนด้วย
– มีดโกน  พระสงฆ์ต้องปลงคิ้วและผมอยู่ตลอดเวลาจากการสอบถามพระสงฆ์  ท่านบอกว่า  มีดโกนที่ใช้งานได้ดี คือมีดโกนที่มีคม 2 ด้านตราขนนก
– แชมพู  หลายคนอาจคิดว่าพระสงฆ์ไม่จำเป็นต้องใช้ยาสระผม  แท้ที่จริงแล้วท่านยังต้องใช้ในการทำความสะอาดคราบเหงื่อไคลและเพื่อกำจัดเชื้อโรคต่าง ๆ บนหนังศีรษะ  แต่ควรเลือกแบบที่ไม่มีกลิ่นหรือเป็นแชมพูยาจะดีกว่า
– กาน้ำชา  พระสงฆ์สามารถพกติดตัวขณะแสดงธรรมหรือปฏิบัติศาสนกิจได้
การถวายสังฆทานหากจะให้ตรงกับสมณบริโภค  ผู้ถวายสามารถสอบถามจากพระสงฆ์ได้เลยว่าขาดเหลือสิ่งใด
เพื่อจะได้นำของมาถวายท่านได้ตรงความต้องการและเกิดประโยชน์สูงสุด

ผู้ถวายสังฆทานจะได้ทาน 3 ประการ  ดังนี้

1. วัตถุทาน  ช่วยลดความตระหนี่ของผู้ถวาย ฝึกเป็นผู้ให้โดยไม่หวังผลตอบแทน

2. อภัยทาน  ช่วยลดความโกรธ  ฝึกรู้จักการให้อภัยโดยการแผ่เมตตาหลังการทำบุญ

3. ธรรมทาน  การถวายหนังสือแด่พระสงฆ์เมื่อท่านนำไปอ่านแล้วเกิดความรู้  ถือเป็นทานที่เกิดจากการให้ธรรมะ

ขอบคุณข้อมูลและภาพจากhttp://www.goodlifeupdate.com/63059/healthy-mind/dhamma/makemerit6/