คุณสมบัติของภิกษุ ๕ ประการ ได้แก่ 

เป็นผู้มีศรัทธา,

มีอาพาธน้อย,

เป็นผู้ไม่โอ้อวด มีมารยา,

เป็นผู้ปรารภความเพียร 

และเป็นผู้มีปัญญา

มีรายละเอียดดังนี้

คุณสมบัติ ลักษณะ และการนำไปใช้งาน

๑) มีศรัทธา ศรัทธา หมายถึง ความเชื่อมั่นที่เปี่ยมล้นด้วยความมั่นใจจนสิ้นสงสัยในพระปัญญาตรัสรู้ธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ว่าท่านเป็นพระอรหันต์, ตรัสรู้ด้วยพระองค์เองโดยชอบ, เพียบพร้อมด้วยวิชชาและจรณะ, เสด็จไปดีแล้ว, รู้แจ้งโลก, เป็นสารถีฝึกผู้ที่ควรฝึกได้อย่างยอดเยี่ยม, เป็นศาสดาของเทวดาและมนุษย์, เป็นผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน และเป็นผู้แจกแจงธรรม

๒) อาพาธน้อย มีโรคน้อย มีไฟธาตุดีเหมาะกับการย่อยอาหาร, รู้จักรักษาสุขภาพตนเอง และถนอมร่างกายเพื่อใช้สร้างบารมีด้วยการ 

๑. ใช้ปัจจัยสี่ที่ไม่เป็นโทษต่อร่างกาย 

๒. ดูแลร่างกายให้เหมาะสมกับฤดู 

๓. รักษาอิริยาบถของร่างกายให้สมดุล 

๔. ไม่ใช้ร่างกายหักโหมจนเกินไป

๓) ไม่โอ้อวด ไม่มีมารยา ทำตนให้เปิดเผยความจริงต่อพระศาสดาหรือเพื่อพรหมจรรย์ผู้รู้ทั้งหลาย รวมทั้งเป็นผู้ที่ตั้งใจแก้ไขปรับปรุงนิสัยของตนเองอย่างจริงจัง ไม่เป็นคนลวงโลก โดยอาจฝึกให้เป็นผู้ไม่โอ้อวด ไม่มีมารยา ดังนี้ 

๑. ฝึกพึ่งตนเอง 

๒. ฝึกรักษาสุขภาพ 

๓. ฝึกให้มีวินัยต่อคำพูด, เวลา, ความสะอาด, ความเป็นระเบียบ และการสร้างบุญ 

๔. ฝึกความรับผิดชอบต่อศีลธรรม

๔) ปรารภความเพียร ปรารภความเพียรเพื่อละอกุศลธรรม และทำกุศลธรรมให้เกิดขึ้น มีความบากบั่นไม่ทอดธุระในธรรมทั้งหลาย การปรารภความเพียรก็คือการบำเพ็ญภาวนา ซึ่งจะทำให้ดีได้ก็โดยการรู้จักบริหารเวลาทั้ง ๔ ประการให้ดี คือ

๑. การศึกษาค้นคว้าพระธรรมคำสอน

๒. การสอบถามสนทนาธรรม

๓. การปฏิบัติสมาธิภาวนาประจำวัน

๔. การหลีกออกเร้นเพื่อปฏิบัติสมาธิภาวนาระยะยาว

๕) มีปัญญา ประกอบด้วยปัญญาเป็นเครื่องพิจารณา เห็นทั้งความเกิดและดับอันเป็นอริยะ ปัญญาในที่นี้หมายถึง “ภาวนามยปัญญา” ซึ่งเป็นปัญญาที่เกิดมาจากการปฏิบัติสมาธิ และเป็นผลมาจากการปฏิบัติในข้อ ๑ – ๔ มาอย่างดี

พระพากุลเถระ เอตทัคคมหาสาวกผู้มีอาพาธน้อย

เมื่อภิกษุฝึกอบรมตนเองจนมีคุณสมบัติดังกล่าวแล้ว หากได้อยู่ในเสนาสนะที่ประกอบด้วยคุณสมบัติอีก ๕ ประการ ย่อมจะทำให้ภิกษุนั้นสามารถกำจัดกิเลสอาสวะในตนเองได้อย่างรวดเร็ว 

เสนาสนะอันประกอบด้วยองค์ ๕ ได้แก่

๑. เสนาสนะนั้นอยู่ไม่ไกลจากชุมชนนัก ไม่ใกล้นัก มีทางไปมาสะดวก กลางวันไม่พลุกพล่าน กลางคืนเงียบสงบ มีเสียงน้อย ไม่อึกทึก มีเหลือบ ยุง ลม แดด และสัตว์เลื้อยคลานกระทบน้อย 

๒. เมื่อภิกษุอยู่ในเสนาสนะนั้น ย่อมได้จีวร บิณฑบาต เสนาสนะ และคิลานปัจจัย เภสัชบริขารโดยง่าย ไม่ฝืดเคืองเลย 

ในข้อ ๑ และ ๒ มุ่งหมายถึงที่อยู่อาศัยมีความสงบ และดำรงชีพได้สะดวก

๓. เสนาสนะนั้นมีภิกษุผู้เถระทั้งหลายที่มีความรู้ คือ เป็นพหูสูต เรียนจบคัมภีร์ ทรงธรรม ทรงวินัย ทรงมาติกาอยู่ในเสนาสนะนั้น 

๔. ภิกษุนั้นเข้าไปหาภิกษุผู้เป็นเถระเหล่านั้นในเวลาที่สมควร เพื่อศึกษาเรียนรู้ธรรม 

ขอบคุณข้อมูลและภาพจากhttp://www.dmc.tv/forum/index.php?showtopic=23317