“ล่า” ในหลายประเทศ หลายวัฒนธรรม กิจกรรมคร่าชีวิตผู้อื่น!!?
ในวรรณคดีสันสกฤต หรือ บาลีก็ดี “การล่าสัตว์” เป็น “การละเล่นนันทนาการ” ของพระเจ้าแผ่นดิน หลายต่อหลายครั้ง ทำให้เป็นเรื่องเป็นราวใหญ่โต เช่น ท้าวอิละ ล่าสัตว์ จนล่วงเข้าไปในสวนขวัญของพระศิวะเจ้าจนกลายเพศเป็นนางอิลา http://winne.ws/n22288
ในวรรณคดีสันสกฤต หรือ บาลีก็ดี “การล่าสัตว์” เป็น “การละเล่นนันทนาการ” ของพระเจ้าแผ่นดิน หลายต่อหลายครั้ง ทำให้เป็นเรื่องเป็นราวใหญ่โต เช่น ท้าวอิละ ล่าสัตว์ จนล่วงเข้าไปในสวนขวัญของพระศิวะเจ้าจนกลายเพศเป็นนางอิลา
หรือ พระเจ้าปิยลักขะ ล่าสัตว์จนไปยิงพระสุวรรณสามเข้า
หรือท้าวทศรถ ที่ไปยิงบุตรของฤษีเข้าจนโดนสาป
หรือ พระเจ้าพรหมทัตที่ไปไล่ล่าสัตว์ป่าจนมันหนีกระจัดกระจาย ที่ตายไปก็มาก จนพระโพธิสัตว์กวางนิโครธต้องมาขอพระราชทานเว้นการล่าสัตว์เพื่อความสำราญ ฯลฯ
ที่พอเป็นเรื่องโรแมนติกก็อย่าง ท้าวทุษยันต์ไปล่าสัตว์จนล่วงเข้าไปจนถึงอาศรมของฤษีกรรณวะ และถูกห้ามไว้ว่า อย่าได้ฆ่ากวางแห่งอาศรมบท เมื่อท้าวทุษยันต์เข้าไปเยี่ยมอาศรมจึงได้เจอนางศกุนตลา เป็นเรื่องเป็นราวยืดยาวต่อไป
ในหลายประเทศ หลายวัฒนธรรม พระเจ้าแผ่นดิน ชนชั้นสูงโปรดกิจกรรมคร่าชีวิตผู้อื่น เพื่อความสนุกสนาน และอยากได้เขี้ยว หนังขน เล็บ ของสัตว์ป่ามาประดับปราสาทราชวัง เคหสถานบ้านเรือนโดยไม่เกี่ยวกับการล่าเพื่อดำรงชีพอย่างพวกคนป่า พรานป่า ชาวบ้านทั่วไป
เราลองมาเรียนรู้คำเกี่ยวกับเรื่องนี้ในภาษาสันสกฤตกัน คำว่า “สัตว์ป่า” สามารถใช้คำว่า “มฤค” (อ่านว่า มฺริ-คะ, mṛga) ได้ นอกจากแปลว่า “กวาง” “เนื้อทราย” หรือ สัตว์จำพวกเก้งกวาง (fawn , gazelle , antelope)
มีคำอธิบายว่า “มฤค” นั้น สัมพันธ์กับคำว่า “มารฺค” (มารฺ-คะ) แปลว่า “หนทาง ทางที่สัตว์ป่าเดิน”
จากคำนามว่า “มฤค” และ “มารฺค” สามารถสร้างเป็นคำกริยาได้รูป “มฤคย-” (มฺริ-คะ-ยะ-), มารฺคย- เช่น มฤคยเต, มารฺคยติ แปลว่า ล่าสัตว์ ล่า ตามล่า เสาะแสวงหา ติดตาม สำรวจตรวจตรา หรือ ปรารถนาที่จะได้บางสิ่งบางอย่าง
ไหนๆ ก็ไหนๆ ขอแถมคำว่า “เสือ” ในภาษาสันสกฤตให้ท่านผู้อ่านด้วย เรามีคำว่า “วฺยาฆฺร” (วฺยา-ฆฺระ) “เสือโคร่ง” ศารฺฑูล “เสือ” (อังกฤษว่า panther จำพวกเสือดำ) ทฺวีปินฺ “เสือเหลือง” จิตฺรกาย/จิตฺรก “เสือดาว” เป็นต้น (ไม่ทราบเหมือนกันว่า คำว่า “ไก่ฟ้า…” นี้ ท่านใช้คำอะไร
มนุษย์นั้น ไล่ล่าสิ่งที่ตนอยากได้ ไม่มีวันจบสิ้นมาตั้งแต่โบราณ น่าเศร้าใจที่ชีวิตสัตว์ผู้บริสุทธิ์ต้องมาสังเวยเพื่อ “การนันทนาการ”ของมนุษย์ โดยไม่คำนึงว่าพวกมันก็มีชีวิตเลือดเนื้อ พ่อแม่ พี่น้อง คู่ครอง ลูกหลานเหมือนอย่างเรา
ถ้าเรายังไม่รักษาสัตว์ป่าตัวเป็นๆ ไว้ให้ลูกหลานได้ดู ต่อไปคงเหลือแต่ “คำศัพท์” ในพจนานุกรมเท่านั้น ที่พอให้ลูกหลานดูได้ กับจำพวก ขน หนัง กระโหลก นอ งา และซากสัตว์ตายเหลือไว้แสดงความโหดเหี้ยมของมนุษย์
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. ชานป์วิชช์ ทัดแก้ว สาขาวิชาภาษาเอเชียใต้ ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
เครดิตภาพจากเว็บไซต์ postjung และ google
