กลับมาจากอังกฤษ มีเพื่อนๆมาถามเราว่า ระหว่างประเทศเรากับอังกฤษ ความเจริญมันห่างกันมากน้อยแค่ไหน นี่อาจจะเป็นคำถามที่ตอบยากสักหน่อย เพราะมันต้องคำนึงถึงภูมิหลังของประวัติศาสตร์ การเมือง เศรษฐกิจ วัฒนธรรม และการศึกษา

แต่เคยได้ฟังเรื่องเล่าต่อๆกันมาเรื่องหนึ่ง อาจเป็นส่วนหนึ่งในการตอบคำถามนี้ได้

หลังเกษียณแล้ว สามีภรรยาสูงวัยชาวอังกฤษตัดสินใจย้ายไปอยู่สเปน เหตุเพราะอังกฤษถูกล้อมรอบไปด้วยทะเล อากาศชื้น ทั้งคู่จึงมีอาการของโรคไขข้อที่ต้องดูแลรักษา

พวกเขาไปเจอบ้านถูกใจในสเปน ตัดสินใจซื้อทันที แต่มีเวลาแค่สองอาทิตย์ต้องชำระเงินให้หมด ทั้งคู่เลยรีบติดป้าย "ขายด่วน" ที่บ้านเอเดนเบิร์ก สามีภรรยาคู่หนุ่มสาวชาวเอเซียมาพบบ้านนี้เข้า เห็นลักษณะบ้าน ทำเลและราคา ล้วนลงตัวและถูกใจเป็นที่สุด แต่สังเกตเห็นติดป้าย "ขายด่วน" จึงถามตัวแทนไปว่าลดราคาลงได้อีกไหม

แท้จริงแล้วคนแก่ได้ตั้งราคาไว้ค่อนข้างถูกมาก เพราะต้องการขายด่วน แต่ในเมื่อผู้ซื้ออยากให้ลดราคา จึงตอบตกลง ราคาจึงยิ่งถูกลงไปอีกพอประมาณ

คนหนุ่มนั่งตรึกตรองดู รู้ว่าคนขายคงต้องการขายด่วนจริงๆ มิเช่นนั้นราคาไม่มีทางลงต่ำได้ถึงขนาดนี้ เนื่องจากเขาเสาะแสวงหาซื้อบ้านในย่านนี้มานานพอประมาณ จึงรู้ราคามาตรฐานแถวนี้ดี คิดแล้วยังอยากฉวยโอกาสกดราคาลงอีก ก่อนเซ็นสัญญาสองวัน เขาจึงยื่นข้อเสนอไปอีกว่า ราคายังคงแพงไป ให้ลดราคาลงมาอีก

คนแก่ทั้งสองต้องนั่งตรึกตรองด้วยความลำบากใจ เพราะนี่คือเงินก้อนสุดท้ายที่สะสมมาทั้งชีวิตของพวกเขา แต่ก็ไม่มีทางออก เพราะถูกถ่วงเวลามาเยอะแล้ว ก็เลยจำใจต้องตอบตกลงไปตามที่ผู้ซื้อเสนอ แน่นอน ผู้ซื้อย่อมดีใจมากเป็นธรรมดา บ้านถูกใจแถมยังได้ราคาที่ถูกแบบไม่น่าเชื่อ

วันที่ย้ายเข้าบ้านใหม่ มีเพื่อนๆมาช่วยกันหลายคน พอทุกคนมาถึงประตูรั้ว ก็เกิดความประทับใจกันทุกคน ต้นไม้ใบหญ้าเขียวชอุ่มไปหมด ก็คิดว่าเจ้าของบ้านคงเพิ่งย้ายออกไป สวนสวยจึงอยู่ในสภาพดีเยี่ยม แต่พอเปิดประตูเข้าไปในบ้าน สิ่งที่พบเจอก็คือ ไม่ใช่บ้านที่รกรุงรังเหมือนคนเพิ่งย้ายบ้านออกไป แทบไม่มีใครเชื่อสายตาตัวเอง ทุกอย่างอยู่ในสภาพเรียบร้อยเหมือนมีคนดูแลอย่างดี ห้องหับสะอาดสะอ้านทุกห้อง โต๊ะ เตียง เก้าอี้ เฟอร์นิเจอร์ทุกชิ้นล้วนอยู่ในสภาพดีเยี่ยมเรียบร้อยไม่มีที่ติ ฝุ่นสักเม็ดก็ไม่มี บนโต๊ะตัวใหญ่กลางห้องมีแจกันใบใหญ่ปักดอกไม้ช่อใหญ่สวยสด มีการ์ดเขียนไว้ว่า "ขอต้อนรับสู่บ้านอันแสนอบอุ่นหลังนี้ พวกเราอยู่บ้านหลังนี้อย่างมีความสุขมาแล้วหลายสิบปี หวังว่าพวกท่านจะมีความสุขเหมือนเรา"

พอเดินเข้าไปในห้องครัว เปิดประตูตู้เย็น ในตู้อัดเต็มไปด้วยของกินและเครื่องดื่มเต็มตู้ มีกระดาษแปะไว้ว่า "ได้เตรียมอาหารเครื่องดื่มให้เพียงพอสำหรับหนึ่งอาทิตย์ ถ้าจะไปจ่ายตลาดที่ซุปเปอร์มาร์เก็ต ขับรถออกไป เลี้ยวซ้ายสองครั้งก็ถึงแล้ว ใช้เวลาประมาณ 20 นาที"

ชายหนุ่มเริ่มคิดทบทวนอย่างหนัก มีใครขายบ้านกันในลักษณะนี้บ้าง และเมื่อเดินไปที่มิเตอร์ไฟฟ้า พบมีกระกาษแปะไว้ว่า "เราได้เตรียมการจ่ายค่าไฟล่วงหน้าให้ประมาณหนึ่งเดือนแล้ว การเปลี่ยนชื่อผู้ใช้อาจยุ่งยากพอสมควร ต้องใช้เวลา วจงรีบดำเนินการให้เรียบร้อย" 
น(หมายเหตุ: ที่อังกฤษต้องจ่ายค่าไฟล่วงหน้าผ่านบัตรเหมือนบัตรทางด่วนบ้านเรา แล้วมิเตอร์ไฟจะตัดจำนวนเงินในบัตรเราให้น้อยลงตามจำนวนหน่วยที่เราใช้ไปทุกๆครั้ง)

เหตุการณ์ต่างๆที่เกิดขึ้น ทำให้ชายหนุ่มอึ้ง แล้วรู้สึกระอายใจขึ้นมาทันที คิดถึงตอนที่ต่อรองราคากับคนแก่คู่นั้น รู้ว่าช่วงนั้นเกิดความกระอักกระอ่วนใจแก่คนแก่ทั้งคู่อย่างมาก แต่เขาก็ไม่รู้สึกสะทกสะท้านใดๆในตอนนั้น หรือนี่คือความแตกต่างของ "คนมีน้ำใจ" กับ "นักฉวยโอกาส"อย่างเขา ความปรีดาปราโมทย์ที่มีมาแต่แรกว่า สามารถหักคอซื้อบ้านในราคาที่ถูกแสนถูก บัดนี้ถูกลดทอนมลายหายไปมากมายจนแทบไม่เหลืออะไรให้ดีใจเลย

หากสักวัน พวกเราหัดเป็นคนมีน้ำใจมากขึ้น ความแตกต่างระหว่างสังคมที่พัฒนาแล้วกับสังคมที่กำลังพัฒนา จะมีช่องว่างความแตกต่างน้อยลง

ความมีน้ำใจ คือการให้เกียรติ เป็นวุฒิภาวะที่เลอเลิศ

เรามักมีน้ำใจกับคนใกล้ตัว เพื่อนฝูง คนที่เรารัก สิ่งเหล่านี้เรามักทำกันบ่อยๆ

แต่หากวันไหนที่เรารู้จักยื่นน้ำใจไมตรีให้กับคนที่เหมาะสมด้วยความจริงใจ แม้อาจจะไม่รู้จักมาก่อน นั่นคือจิตใจที่งดงามของเรา สังคมของเรายังขาดแคลนคนแบบนี้อีกมากมาย

"ขจรศักดิ์"
แปลและเรียบเรียง

www.facebook.com/Flintlibrary