หม่อมเจ้าหญิงบันลุศิริศานต์ ดิศกุล หรือท่านหญิงเภา ทรงเป็นธิดาของ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ กับหม่อมเจิม ดิศกุล ณ อยุธยา

เจ้าหญิงผู้ถึงชีพิตักษัยด้วยโรคพิษสุนัขบ้า 

โรคพิษสุนัขบ้า หรือ โรคกลัวน้ำ (Rabies) นั้นเป็นโรคของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมรวมทั้งมนุษย์ ถ้าสิ่งมีชีวิตใดติดเชื้อและแสดงอาการนั้นจะต้องตายสถานเดียว ไม่มีทางรักษา 

ท่านทราบหรือไม่ว่ามีเจ้าหญิงแห่งราชวงศ์จักรีผู้หนึ่่งถึงชีพิตักษัยโดยโรคดังกล่าวด้วยเช่นกัน 

หม่อมเจ้าหญิงบันลุศิริศานต์ ดิศกุล หรือท่านหญิงเภา ทรงเป็นธิดาของ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ กับหม่อมเจิม ดิศกุล ณ อยุธยา

หลุยส์ ปาสเตอร์ ผู้ค้นพบและพัฒนาวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าได้เป็นคนแรก (ร่วมกับ Émile Roux)

กรมพระยาดำรงราชานุภาพได้ทรงเล่าเหตุการณ์การสิ้นชีวิตของท่านหญิงเภาไว้อย่างละเอียดในพระนิพนธ์ของพระองค์เรื่อง "นิทานโบราณคดี" 

ในปี ค.ศ 2455 พระบา่ทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวและกรมพระยาดำรงราชานุภาพได้เสด็จแปรพระราชฐานไปยังพระราชวังสนามจันทร์ ซึ่งท่านหญิงเภาได้ตามเสด็จไปด้วย 

ปรากฎว่าจู่ๆกลับมีสุนัขบ้าวิ่งเข้ามาในพระราชฐาน เจ้าหญิงและข้าราชบริพารต่างวิ่งหนีสุนัขบ้า แต่ท่านหญิงเภากลับทรงสะดุดหกล้ม อันเป็นเหตุให้สุนัขบ้ากัดท่านหญิง เกิดเป็นรอยเขี้ยว 2 แผล 

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงทราบความ พระองค์จึงตรัสให้กรมพระยาดำรงราชานุภาพส่งท่านหญิงเภาไปยังรักษาที่เมืองไซ่ง่อน ซึ่งในขณะนั้นเป็นอาณานิคมของฝรั่งเศส จึงมีสถาบันปาสเตอร์ ของหลุยส์ ปาสเตอร์ ผู้ค้นพบและพัฒนาวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าได้เป็นคนแรก (ร่วมกับ Émile Roux) 

หมายเหตุ: ปาสเตอร์นั้นผลิตวัคซีนโดยการเพาะเชื้อในตัวกระต่ายก่อน หลังจากนั้นจึงทำให้มันอ่อนแอด้วยการทำเนื้อเยื่อประสาทของกระต่ายให้แห้ง 

แต่เป็นคราวเคราะห์ของท่านหญิงเภา เพราะเรือที่จะไปไซ่ง่อนนั้นได้ออกเดินทางไปแล้ว จำต้องรอเรืออีก 15 วัน ถึงจะมีเรือลำใหม่มา หลังจากนั้นไม่นานท่านหญิงเภาจึงมีอาการของโรคพิษสุนัขบ้า 

กรมพระยาดำรงราชานุภาพทรงเชิญแพทย์ชาวตะวันตกมาตรวจดูอาการ แต่แพทย์ทุกนายก็เรียนให้พระองค์ทราบว่าหมดวิธีการรักษาแล้ว ท่านหญิงเภาจึงถึงชีพิตักษัยในไม่นาน เธอมีอายุได้เพียง 13 ปีเศษ 

การสิ้นชีพิตักษัยของท่านหญิงเภานั้นทำให้กรมพระยาดำรงราชานุภาพทรงเสียพระทัยเป็นอย่างยิ่ง ในเวลาต่อมาเมื่อนายแพทย์ชาวฝรั่งเศสได้ทูลให้พระองค์ทรงก่อตั้งสถานปาสเตอร์ขึ้นในกรุงเทพ พระองค์จึงทรงเห็นด้วยในทันที 

พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวก็พระราชทานทรัพย์ส่วนพระองค์ให้ในการสร้างอาคารของสถาบันปาสเตอร์ ปัจจุบันนี้สถานปาสเตอร์ดังกล่าวก็คือ "สถานเสาวภา"

กรมพระยาดำรงราชานุภาพโปรดให้มีการเรี่ยไรเงินเพื่อก่อตั้งสถานปาสเตอร์ขึ้นในกรุงเทพมหานคร ปรากฎว่ามีผู้บริจาคเงินจำนวนมาก สถานปาสเตอร์จึงได้ก่อตั้งขึ้นในกรุงเทพ ในเวลาต่อมาพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวก็พระราชทานทรัพย์ส่วนพระองค์ให้ในการสร้างอาคารของสถาบันปาสเตอร์ ปัจจุบันนี้สถานปาสเตอร์ดังกล่าวก็คือ "สถานเสาวภา" นั่นเอง 

ท่านใดที่เลี้ยงสุนัขหรือแมว หรือสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมใดๆ ก็ตาม โปรดนำสัตว์เลี้ยงของท่านไปฉีดวัคซีนด้วยเถิดครับ

ขอบคุณภาพและเนื้อหาจาก

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=1842482472453298&id=1526704277364454