ถ้าคุณได้ดูหนังฮอลลีวู้ดบ่อย ๆ น่าจะเคยเห็นตัวละครที่ “ยอมโอนอ่อนตามการข่มเหงของผู้อื่น” เพื่อแลกกับความอยู่รอด ความปลอดภัย ความคุ้มครอง หรือกระทั่งความก้าวหน้าของตัวพวกเขานั่นคือบุคลิกของคนที่เป็น Underdog (มีคนเคยแปลว่า “สุนัขรองบ่อน”)

          คนประเภทนี้ยินดีแลกอิสระของตน ยอมอ่อนน้อม ยอมประจบประแจง หรือกระทั่งยอมรับใช้คนที่มี อำนาจมากกว่า…แน่ล่ะว่าข้อเสียที่ตามมาคือความรู้สึกต่ำต้อย อึดอัด แลดูไร้คุณค่า

          แม้บางครั้ง “คนยอมคน” (Underdog) มีอิทธิพลโดยอ้อมต่อผู้ที่ข่มคนด้วยเช่นกัน เพราะการพูดประจบ ยกย่อง อ่อนน้อมและยอมรับใช้ สามารถ “ควบคุม” คนที่ชอบข่มคน (Top Dog) ได้

คนยอมคน (Underdog) จึงมีทั้งที่ประสบความสำเร็จและประสบความล้มเหลว!

           โดยปกติ มนุษย์ทุกคนยินดีรับใช้ผู้อื่นในบางสถานการณ์และข่มผู้อื่นในบางสถานการณ์ อีกนัยหนึ่งก็คือ พวกเขาสลับบทบาทไปตามสถานการณ์ที่ต่างกัน เช่น ยอมคนในที่ทำงาน แล้วทำตัวเป็นผู้เหนือกว่าที่บ้านหรือยอมอ่อนให้คู่ครอง แล้วข่มพี่น้องในครอบครัว

           บทบาทแบบ Top  Dog & Underdog เกิดขึ้นมากมายในสถานการณ์ต่าง ๆ ของชีวิต แต่ “ผู้มีเหตุมีผล” จะหลีกเลี่ยงบทบาททั้งสองลักษณะดังกล่าว

          นักจิตวิทยาตั้งข้อสังเกตว่า “การเห็นพ้องในการตัดสินใจโดยคุณไม่เห็นด้วย” ไม่ได้เป็นการแสดง พฤติกรรมของคนยอมคน (Underdog) เสมอไป เช่น เมื่อผู้อื่นรู้สถานการณ์ หรือรู้ประเด็นปัญหามากกว่าคุณ และคุณไม่อยู่ในฐานะที่จะค้นคว้าหาหลักฐานด้วยตัวคุณเอง ดังนั้น “การยอมจึงมีเหตุผล”

คุณจึงต้องมองให้ออกว่าคุณกำลังยอมผ่อนปรน เพราะการเป็นคนยอมคน หรือยอมเพราะมีเหตุมีผล

             วิธีง่าย ๆ ให้สังเกตพฤติกรรมของตัวคุณเองอย่างใกล้ชิด เมื่อคุณอยู่กับผู้อื่น พิจารณาว่าคุณยอมเออออไปกับผู้อื่น โดยปราศจากการคิดให้ทะลุว่าคุณมีเหตุผลในการทำเช่นนั้นหรือไม่? คุณไม่พอใจหรือขุ่นเคืองหลังจากที่ได้ทำไปแล้วหรือไม่? คุณรู้สึกว่ากำลังอยู่ใต้บังคับของผู้อื่นหรือไม่?

           และเมื่อคิดได้แล้ว คุณก็จะควบคุมบทบาทแบบ Top  Dog & Underdog  และเปลี่ยนมาเป็น “การยอมเพราะมีเหตุมีผล”

6 ข้อสังเกต วิเคราะห์การเป็น UNDERDOG

1. พิจารณาพฤติกรรม “คนยอมคน” (Underdog) ด้วยการสังเกตสถานการณ์ที่คุณมักยอมโอนอ่อนผ่อนตามผู้อื่นโดยขาดเหตุผล

ในสถานการณ์เหล่านั้น คุณอาจเกิดความรู้สึกขุ่นข้องใจ หรือไม่พอใจในบทบาทที่คุณได้ทำลงไป แต่ความขุ่นใจนั้นได้ค่อย ๆ จมหาย คุณไม่ได้แสดงการต่อต้านอย่างเปิดเผย คุณได้พูดในสิ่งที่คุณคิดจะพูด (ทั้งที่ความจริงแล้วไม่ใช่!)

คุณต้องค้นหาต่อไปว่า คุณได้ประพฤติตัวในวิถี “คนยอมคน” (Underdog) ในชีวิตประจำวันมากน้อย เพียงใด? ทำไมคุณจึงทำเช่นนั้น? คุณได้อะไรจากการกระทำเช่นนั้นบ้าง? จะเกิดอะไรขึ้น หากคุณพูดในสิ่งที่คุณคิดจริง ๆ มันจะทำให้คุณเสียอะไรบ้าง?

2. พิจารณา “เหตุการณ์แวดล้อมเฉพาะ” ที่ผ่านมา ว่าคุณได้ทำอะไรไปในลักษณะ “คนยอมคน” (Underdog)

คุณรู้สึกขุ่นเคืองใจหรือไม่? คุณรู้สึกอยากตอบโต้กลับบ้างหรือไม่? คุณเกิดความโมโหหรือไม่? คุณรู้สึก ว่ากำลังถูกขู่กรรโชกบ้างหรือไม่?

3. การยอมคนในสังคม ส่วนมากสังเกตได้ยาก และคนส่วนใหญ่มักเป็นคน ยอมโอนอ่อนจากความเห็นแก่ตัวในลักษณะใดลักษณะหนึ่งของชีวิต

คนส่วนใหญ่ไม่ได้นึกถึงการยอมอ่อนตามคนในกลุ่มที่เท่าเทียมกัน…ไม่ได้นึกถึงการยอมตามข้อบังคับที่ขาดเหตุผลของสังคม… ไม่นึกถึงการยอมอ่อนตามข้อห้ามต่าง ๆ ที่ผู้มีอำนาจกำหนด…

ลองสังเกตถึงการเป็นตัวของตัวเอง การคิดได้ด้วยตัวของคุณ และการบังคับตัวเองว่ามีความสำคัญเพียงใด? อิสรภาพเริ่มต้นด้วยการตระหนักถึงระดับความเป็นเบี้ยล่าง และการยอมว่าง่ายของคุณ ต่อแนวปฏิบัติต่อกฎ และต่ออุดมการณ์ของกลุ่มสังคม

4. ระลึกเสมอว่า การเป็น “คนยอมคน” (Underdog) ก็เช่นเดียวกับการเป็น “คนข่มคน” (Top Dog) ที่จะนำไปสู่ทั้งความสำเร็จและความล้มเหลว

คุณยอมคนอื่นเพราะคุณเห็นแก่ประโยชน์ส่วนตนมากน้อยเท่าใด? และคุณประสบความสำเร็จ มากน้อยเพียงใด? คุณมีทางได้ในสิ่งที่คุณต้องการ ด้วยการโอนอ่อนยอมรับใช้ผู้อื่นมากเพียงใด? สิ่งที่คุณได้มาจริง ๆ คืออะไร? คุณเสียค่าใช้จ่ายไปมากแค่ไหนเพื่อรางวัลที่คุณได้รับมา คุณจะต้องขาดความซื่อสัตย์สุจริตในสถานการณ์ที่เกิดกับคุณ และกับผู้ที่คุณยอมอ่อนให้มากน้อยเพียงใด?

5. พยายามตรวจสอบตัวเองเวลาทำตนอ่อนโอนตามผู้อื่น! เช่น ในระหว่างการประชุมหรือขณะสนทนา  ณ จุดนั้นให้พูดอย่างมีเหตุมีผลที่สุด ให้ตรงและแม่นยำกับสิ่งที่กำลังคิด สังเกตความรู้สึกที่คุณได้รับจากการพูดด้วยเหตุผลที่ดี

6. การกระทำของคุณกำลังยกตนข่มท่านหรือยอมพินอบพิเทา ในพื้นที่ใดของชีวิตที่การกระทำของคุณหนักไปในทางข่มผู้อื่น และพื้นที่ใดที่หนักไปทางยอมตาม รวมถึงพื้นที่ใดที่คุณมีเหตุมีผลมากที่สุด

นักจิตวิทยายืนยันว่า

“เมื่อคุณเริ่มสังเกตตัวเองอย่างใกล้ชิด รู้ว่ากำลังอยู่ในบทบาทแบบ Top Dog หรือ Underdog คุณก็จะควบคุมตัวเองได้ และสุดท้ายก็จะเปลี่ยนมาเป็นคนยอม เพราะมีเหตุมีผล”

ที่มา leaderwings