ระบบอนาล็อกถูกแทนที่ด้วยดิจิตอลในยุคเริ่มต้นของการปฏิวัติอุตสาหกรรมครั้งที่ 3 ในช่วงทศวรรษ 1970s 

ดิจิตอลคอมพิวเตอร์มีการใช้ต่อเนื่องมานาน 40-50 ปี แต่อีกประมาณสิบปีจากวันนี้ Quantum Computer จะเริ่มแพร่หลาย และอาจได้เห็นการเปลี่ยนแปลงแบบพลิกโฉมของโลกคอมพิวเตอร์ในยุค 4.0

ดิจิตอลคอมพิวเตอร์คำนวณด้วยตัวเลข 0, 1 แต่ควอนตัมคอมพิวเตอร์คำนวณในรูปแบบที่เรียกว่าเกือบไร้ขีดจำกัด 

ถ้าจะอธิบายแบบลงลึก มีศัพท์เทคนิคที่เข้าใจยากมากมาย แต่ถ้ามุ่งเน้นไปถึงสิ่งที่ควอนตัมคอมพิวเตอร์ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลง จะทำให้เข้าใจมากขึ้น

จินนี โรเม็ตตี ซีอีโอไอบีเอ็มคนปัจจุบัน เคยให้สัมภาษณ์เกี่ยวกับควอนตัมคอมพิวเตอร์ซึ่งอธิบายให้เห็นภาพและทำให้เข้าใจง่ายขึ้นตามนี้...

“ควอนตัมเป็นเรื่องที่น่าสนใจมาก”

“ในด้านหนึ่ง ควอนตัมสามารถแก้ปัญหาที่คอมพิวเตอร์ธรรมดาไม่สามารถทำได้”

“คอมพิวเตอร์ธรรมดามี 0 กับ 1 มันเปิดหรือปิด แต่สำหรับควอนตัมมันเกือบเป็นอินฟีนิตี้ที่ไร้ขีดจำกัด มันทำการคำนวณแบบพร้อมๆกันในครั้งเดียวได้ ฟังดูแล้วแปลกประหลาด คุณต้องเป็น Quantum Scientist ถึงจะเข้าใจ”

“ความแตกต่าง คือ....”

“คุณลองให้คอมพิวเตอร์ในปัจจุบันแก้ปัญหาบางอย่าง ต่อให้เป็นซุปเปอร์คอมพิวเตอร์ที่มีประสิทธิภาพสูงมากๆ มันจะรันหรือคำนวณไปตลอดกาลและไม่มีวันแก้ปัญหาได้สำเร็จ... พวกมันไม่สามารถทำงานแบบประมาณการบนหน้ากระดาษได้ ไม่สามารถทำเป็นรูปแบบได้ ดังนั้นจึงต้องเอาควอนตัมมาใช้”

“สิ่งที่ควอนตัมคอมพิวเตอร์จะเป็นประโยชน์ในวันนี้ คือ การค้นคว้ายา วิทยาศาสตร์ทางด้านวัสดุ”

“สิ่งต่างๆที่ทำได้ด้วยการประมาณการ วันนี้สามารถสร้างเป็นรูปแบบจริงได้ ทำรูปแบบจนสำเร็จและได้คำตอบออกมา เปรียบเทียบกับการคำนวณคอมพิวเตอร์แบบเก่าที่หาจุดสิ้นสุดไม่พบ”

“เราเป็นบริษัทเดียวที่มีควอนตัม 17 คิวบิต อยู่บนคลาวด์ของไอบีเอ็ม ผู้คนต้องลองเริ่มต้นเข้าไปเล่นกับมัน และจะเข้าใจมัน”

“สิ่งต่อไปที่ควอนตัมคอมพิวเตอร์กำลังทำ เช่น โลจิสติกส์ รูปแบบความเสี่ยงทางด้านการเงิน”

“อีกไม่กี่ปีจากนี้ ควอนตัมจะสามารถทำลายการเข้ารหัสได้เกือบทุกรูปแบบ”

“มันเป็นด้านมืดของควอนตัม แต่อยากจะบอกให้ฟังว่า... สิ่งที่เทคโนโลยีของเราทำได้ ไม่ได้หมายความว่าเราควรทำมัน.. เราต้องมีความรับผิดชอบกับมันด้วย”

อย่างกรณีของระบบการเข้ารหัสเลข 4 ตัว มีรูปแบบของ Password ที่เป็นไปได้เพียง 11,110 อย่าง หากใช้ควอนตัมคอมพิวเตอร์ช่วยถอดรหัสให้คงทำได้ทันที 

ความห่วงใยว่าจะมีการนำควอนตัมคอมพิวเตอร์ไปใช้ในด้านมืด ทำให้เริ่มมีการทำระบบป้องกันที่แน่นหนาขึ้นแล้ว!

สำหรับ Quantum Computer ที่กำลังพัฒนาสำหรับโลจิสติกส์ เราจะได้เห็นการคำนวณพร้อมๆกันมากๆอย่างรวดเร็ว มีทั้ง AI และ Blockchain เอามาร่วมใช้งานด้วย 

สิ่งที่อาจจะได้เห็นในทศวรรษหน้า คือ การคมนาคมที่มีระบบควบคุมเป็นระบบปฏิบัติการที่เชื่อมต่ออยู่ในระบบเดียวกัน เช่น ยานยนต์ออโตโนมัส โดรนไร้คนขับ ระบบขนส่งมวลชน ฯลฯ

ตามสี่แยกที่เคยควบคุมการจราจรด้วย ไฟแดง-ไฟเหลือง-ไฟเขียว ไม่จำเป็นต้องมีอีกต่อไป รถทุกคันติดต่อสื่อสารกันได้หมด มีระบบที่ช่วยคำนวณให้เดินหน้าไปพร้อมๆกันได้โดยไม่ต้องหยุด อาจมีการชะรอความเร็วเพื่อสลับทางกันบ้าง ควอนตัมคอมพิวเตอร์สามารถสร้างรูปแบบการวิ่งที่ทำให้รถทุกคันเดินหน้าต่อไปพร้อมๆกันอย่างไร้ปัญหา

มีนักวิทยาศาสตร์คอมพิวเตอร์หลายคนเคยออกมาพูดให้ฟังถึงความมหัศจรรย์ในการคำนวณของควอนตัมคอมพิวเตอร์ ฟังดูแล้วไม่อยากเชื่อว่ามันจะเป็นไปได้

แต่ก็มีเรื่องเหลือเชื่อที่เกิดจากเทคโนโลยีให้เห็นแล้วมากมาย.....

โดย  Suttichai Taksanun