เมื่อรัฐอ้างถึงความมั่นคงทางพลังงาน ชาวบ้านขอยึดหลักความมั่นคงทางอาหาร ทวงถามสิทธิเหนือลำน้ำสายนี้ 

"จากเทือกเขายิ่งใหญ่หิมาลัย ก่อนละลายเป็นสายธาร จากธิเบตเข้าสู่รัฐฉาน ผ่านชายแดนไทยเมืองแม่สะเรียง สาละวินเป็นพี่แม่น้ำโขง ไหลหล่อเลี้ยงโอบอุษาคเนย์หลากชาติพันธุ์ก่อนสู่ทะเล ฝั่งอันดามันและอ่าวไทย สาละวินสายน้ำแห่งชีวิต สาละวินสายธารน้ำใจ แต่ผู้คนทำไมใจร้าย ตัดป่าโค่นใบ ถีบไหลลงสาละวิน..."

เสียงใส ๆ ของเด็กน้อยชาวปกาเกอะญอบ้านท่าตาฝั่ง จ.แม่ฮ่องสอน ในนามวงเสียงสาละวิน ถ่ายทอดเรื่องราว‘สายน้ำแห่งชีวิต’ที่ถูกกระทำย่ำยีจากกลุ่มผลประโยชน์ ท่ามกลางความอึมครึมของข่าวการสร้างเขื่อนฮัตจีที่อยู่ห่างออกไปไม่กี่สิบกิโลเมตรในเขตประเทศเมียนมา

แม้มุมมืดของสาละวินจะฉายภาพที่กรุ่นไปด้วยไอสงครามยามที่มันไหลผ่านดินแดนฝั่งตรงข้าม และเป็นที่มาของเรื่องราวไม้สาละวินอันอื้อฉาวในไทย แต่ความยิ่งใหญ่ของแม่น้ำที่หล่อเลี้ยงกลุ่มชาติพันธุ์กว่า 20 กลุ่มตลอดการเดินทางผ่าน 3 ประเทศคือ จีน เมียนมา และไทย ยังอยู่ในหัวใจผู้คนที่ผูกพันกับแม่น้ำสายนี้

World Atlast ,Emcycopedid Britanica ระบุว่าแม่น้ำสาละวินมีความยาว 2,800 กิโลเมตร เป็นแม่น้ำที่ยาวเป็นอันดับ 2 ของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ สามารถเติมปริมาณน้ำให้กับ

มหาสมุทรได้ถึง 53 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวินาที

สาละวินจึงไม่ได้มีความสำคัญเฉพาะกับผู้ที่หาอยู่หากินตลอดสองฟากฝั่งเท่านั้น แต่ยังเป็นระบบนิเวศที่มีเอกลักษณ์และเป็นหนึ่งในแม่น้ำไม่กี่สายที่ยังคงไหลเรื่อยตามธรรมชาติโดยไม่มีเขื่อนใหญ่มาขวางกั้น

ทว่า อีกหน้าที่หนึ่งของสาละวินคือการแบ่งกั้นพรมแดนไทย-เมียนมายาว 180 กิโลเมตร เป็นพรมแดนธรรมชาติที่สะท้อนวิถีชีวิตที่ไม่เคยแบ่งแยกทั้งผู้คนและธรรมชาติ ด้วยสภาพพื้นที่ที่เป็นเทือกเขาสลับซับซ้อนยากต่อการเข้าถึง ทุกวันนี้ชุมชนริมฝั่งสาละวินยังคงดำเนินชีวิตพึ่งพิงธรรมชาติเหมือนที่เคยเป็นมา ปลูกพืชผักหาปลาเลี้ยงปากเลี้ยงท้อง ไม่ร่ำรวยแต่ไม่เคยขาดแคลน

ในน้ำมีปลา

ที่มา:Now26 ออนไลน์ 16 ก.ค. 2559