ประวัติ พระศรีศากยมุนีศรีธรรมราช วัดพระมหาธาตุ จ.นครศรีธรรมราช"วัดพระมหาธาตุ" ตั้งอยู่ถนนราชดำเนิน ต.ในเมือง อ.เมือง จ.นครศรีธรรมราช เป็นพระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดวรมหาวิหาร เป็นวัดเก่าแก่และมีความสำคัญยิ่งของนครศรีธรรมราชมาแต่โบราณด้วย เป็นที่ตั้งของพระมหาธาตุเจดีย์คู่บ้านคู่เมือง ภายในวัดมีปูชนียวัตถุสถานเป็นอันมาก สิ่งหนึ่งนั้นคือพระวิหารหลวงซึ่งตั้งอยู่ทางทิศใต้ขององค์พระมหาธาตุพระวิหารหลวงนี้ เชื่อกันว่าสร้างตั้งแต่ครั้งกรุงสุโขทัยเป็นของคู่กันมากับพระมหาธาตุเจดีย์ ชาวลังกาเป็นผู้เข้ามาก่อสร้างและบำรุงรักษาตลอดมาในสมัยกรุงศรีอยุธยาได้มีการบูรณะซ่อมแซมและขยายพระวิหารให้กว้างขวางขึ้น พระวิหารหลวงจึงมีลักษณะ เป็นแบบอาคาร ที่นิยมสร้างกันในสมัยกรุงศรีอยุธยาคือตั้งเสาเอนปลายสอบ เข้าหากันทำให้ดูอ่อนช้อยงดงาม หน้าบันเป็นไม้แกะสลักด้านหน้าเป็นรูปช้างสามเศียร ด้านหลังเป็นรูปพระนารายณ์ทรงครุฑ เพดานเขียนลายไทยปิดทอง มีลายดาวเป็นแฉกรัศมีงดงามมากพระวิหารหลวงนี้อันที่จริงแล้ว คือ พระอุโบสถของวัดพระมหาธาตุแต่ชาวเมืองเรียกกันว่าพระวิหารอาจเป็นเค้าความจริงว่า แต่เดิม นั้นอาคารนี้ใช้เป็นพระวิหารจริงๆเพราะวัดมหาธาตุในสมัยโบราณไม่มีพระสงฆ์จำพรรษา คงให้พระอยู่ในวัดที่ล้อมรอบพระมหาธาตุทั้ง 4 ทิศเมื่อมาเปลี่ยนแปลงภายหลังผู้คนก็ยังติดที่จะเรียกพระวิหารอยู่เช่นเดิมพระพุทธรูปที่เป็นพระประธานในพระวิหารหลวงนี้ คือ "พระศรีศากยมุนีศรีธรรมราช" เป็นพระพุทธรูปขนาดใหญ่ ลักษณะศิลปะแบบอยุธยาตอนต้นเบื้อง หน้าพระประธานมีพระพุทธรูปพระสาวกซ้ายขวา พระศรีศากยมุนีศรีธรรมราช มีขนาดหน้าตัก 3 วา 1 ศอก 12 นิ้ว วัสดุก่ออิฐถือปูน ลงรักปิดทองมี

ตำนานเล่าว่า

เมื่อครั้งที่พ่อขุนรามคำแหงมหาราช เสด็จพระราชดำเนินมายังเมืองนครศรีธรรมราช ทรงขอพระพุทธสิหิงค์จากพระเจ้าศรีธรรมาโศกราช ก่อนเสด็จฯ กลับกรุงสุโขทัยได้ทำสัญญาท้าสร้างพระพุทธรูปแข่งกัน โดยให้เริ่มสร้างพร้อมกัน เสร็จพร้อมกัน และให้ชื่อเหมือนกันว่า พระศรีศากยมุนีพ่อขุนรามคำแหงมหาราช เสด็จฯกลับถึงกรุงสุโขทัยแล้วทั้งสองอาณาจักรสร้างพระพุทธรูปดูฤกษ์ดูยามเริ่มก่อสร้างในวันเวลาเดียวกันแต่พระศรีศากยมุนีฯ เมืองนครศรีธรรมราช สร้างได้ใหญ่โตกว่าของกรุงสุโขทัย และชาวนครศรีธรรมราช ถวายนามพระพุทธรูปองค์นี้ว่า พระศรีศากยมุนีศรีธรรมราชทั้งนี้ เบื้องหน้าพระศรีศากยมุนีศรีธรรมราช มีพระพุทธสาวก คือพระโมคคัลลาน์ และพระสารีบุตร ประทับนั่งอยู่ด้านซ้ายขวา นอกจากนี้ ยังมีพระพุทธรูปยืนอีกหลายองค์พระศรีศากยมุนีศรีธรรมราช แม้จะเป็นพระพุทธรูปขนาดใหญ่ ประดิษฐานในพระวิหารใหญ่โต ลำดับต้น ๆ ของประเทศ แต่มีคนรู้จักพระนามของท่านน้อยมาก เมื่อเปรียบเทียบกับพระพุทธรูปองค์อื่น ๆ ที่มีขนาดย่อมกว่า หากได้มาเยือนวัดพระมหาธาตุ วรมหาวิหาร ควรเข้าไปสักการะขอพรเพื่อความเป็นสิริมงคลกับชีวิตของเรา

ขอบคุณข้อมูลจาก http://www.itti-patihan.com/ประวัติ-พระศรีศากยมุนีศรีธรรมราช-วัดพระมหาธาตุ-จ.นครศรีธรรมราช.html