"ศีล" เป็นบ่อเกิดแห่งสมบัติทั้งปวง ก็เพราะเหตุว่าผู้ใดรักษาศีลเป็นปกติแล้ว ย่อมได้อานิสงส์ดังนี้

บุคคลผู้รักษาศีลบริสุทธิ์บริบูรณ์ ย่อมมีอานิสงส์ ดังนี้

๑. สีเลน สุคตึ ยนฺติ คนทั้งหลายไปสู่สุคติได้เพราะศีล

๒. สีเลน โภคสมฺปทา คนทั้งหลายถึงพร้อมด้วยโภคทรัพย์เพราะศีล (ทำธุรกิจการงานอย่างน่าเชื่อถือ)

๓. สีเลน นิพฺพุตึ ยนฺติ คนทั้งหลายบรรลุนิพพานได้เพราะศีล

ศีลเป็นเหตุให้บรรลุพระนิพพาน คือทำให้เกิดอุปนิสัย (นิสัยที่ติดมาข้ามชาติ) ที่ดีมี ๓ อย่าง..

๑. ทานูปนิสัย อุปนิสัยคือ ทาน การเสียสละ คนผู้มีอุปนิสัยนี้ ย่อมกำจัดความโลภหรือทำความโลภให้เบาบางได้

๒. สีลูปนิสัย อุปนิสัยคือ ศีล การเว้นจากเบียดเบียนสัตว์อื่น คนผู้มีอุปนิสัยนี้ ย่อมไม่ม่การเบียดเบียนสัตว์อื่น

๓. ภาวนูปนิสัย อุปนิสัยคือ ภาวนา การสั่งสมความดี คนผู้มีอุปนิสัยนี้ ย่อมเพียรพยายามเพื่อทำความดีให้สูงยิ่ง ๆ ขึ้นไป 

กุศลกรรมบถ ๑๐ นี้ จัดเป็นศีล ดังนั้น จึงเป็นสีลูปนิสัย ที่จะช่วยสนับสนุนให้ได้บรรลุสมาธิปัญญาและวิมุตติ กล่าวคือบุคคลผู้มีศีลบริสุทธิ์ เมื่อบำเพ็ญสมาธิ ย่อมสามารถทำฌานให้เกิดได้ง่าย ครั้งได้ฌานแล้วตายไป ย่อมเกิดเป็นพรหม อย่างนี้ ชื่อว่ากุศลกรรมบถ เป็นเหตุให้ได้ไปเกิดในพรหมโลก

สีลูปนิสัย คือ กุศลกรรมบถ เป็นเหตุให้บุคคลได้บรรลุ ฌาน มรรค ผล และนิพพาน ดังพรรณนามานี้ เปรียบได้กับส่วนของต้นไม้ สีลูปนิสัยเป็นเสมือนรากไม้ สมาธิเป็นเสมือนลำต้น ปัญญาเป็นเหมือนกิ่งก้านและใบ วิมุตติความหลุดพ้น เป็นเสมือนดอกและผลของต้นไม้

ศีลคือกุศลกรรมบถ ๑๐ ประการ ทำให้ผู้ปฏิบัติได้มนุษย์สมบัติ สวรรค์สมบัติ และนิพพานสมบัติ นั่นเอง

จากหนังสือ ธรรมศึกษาชั้นเอก

โดยพระมหาอารีย์ พลาธิโก (ปัญจพล)