ทาน หมายถึง การให้ด้วยความบริสุทธิ์ใจไม่หวังผลตอบแทน เมื่อเราให้ทานแม้จะไม่ได้หวังสิ่งใดตอบแทนก็ตาม แต่ก็จะมีบุญเกิดขึ้น และบุญนั้นจะช่วยให้เราสมบูรณ์พร้อมด้วยทรัพย์สมบัติ ถ้าใครปราศจากการให้ทานเกิดมาก็จะยากจน ทำบุญทำทานได้ไม่สะดวกเพราะมัวแต่กังวลเรื่องการทำมาหากิน  “ทาน” จึงเป็นพื้นทานของการพัฒนาคุณภาพชีวิตให้มีความเจริญก้าวหน้า ทาน เป็นหนึ่งในบุญกิริยาวัตถุ10 การทำทานจึงเป็นการทำบุญอย่างหนึ่ง

คำว่า “ทาน” นี้ โดยทั่วไปมักเข้าใจสับสนกับคำว่า“บุญ” เนื่องจากเรามักจะเรียกการถวายของแด่พระภิกษุว่า “ทำบุญ” แต่เมื่อให้ของแก่คนยากจน หรือคนที่ด้อยกว่าตน มักเรียกว่า “ทำทาน” แต่จริง ๆ แล้วการให้นั้นไม่ว่าจะให้แก่ใครก็ตาม ถือว่าเป็นทานทั้งสิ้น และได้บุญทั้งนั้น

การทำบุญทำทานมีให้เลือกทำได้ถึง 10 อย่างที่เรียกว่า บุญกิริยาวัตถุ 10 คือ ทางมาแห่งบุญมี 10 ประการ

1.    ทานมัย- บุญจากการทำทาน คือ การให้ในทุกรูปแบบ

2.    สีลมัย– บุญจากการรักษาศีล คือ รักษาศีล 5 เป็นพื้นฐาน

3.    ภาวนามัย– บุญจากการเจริญสมาธิภาวนา คือ นั่งสมาธิ

4.    อปจายนมัย– บุญเกิดจากการอ่อนน้อมถ่อมตน คือ ให้เกียรติผู้อื่น

5.    เวยยาวัจจมัย– บุญจากการช่วยเหลือการงานที่ถูกที่ควร เช่น การเป็นจิตอาสา

6.    ปัตติทานมัย– บุญจากการอุทิศส่วนกุศลให้กับผู้อื่น ทั้งผู้ที่ยังมีชีวิตอยู่และผู้เสียชีวิตแล้ว

7.    ปัตตานุโมทนามัย– บุญจากการอนุโมทนา คือ แสดงความยินดีกับผู้อื่น

8.    ธัมมัสสวนมัย– บุญจากการฟังธรรมในทุกรูปแบบจากพระสงฆ์ หรือสื่ออื่น ๆ

9.    ธัมมเทสนามัย– บุญจากการแสดงธรรม คือ รู้แล้วบอกต่อให้ผู้อื่นได้รับรู้ด้วย

10.  ทิฏฐุชุกัมม์– บุญจากการทำความเห็นให้ตรงความเป็นจริง คือ ยึดหลักสัมมาทิฏฐิ10

มีทางให้เราเลือกทำบุญทำทานถึง 10 อย่างดังกล่าวข้างต้น ฉะนั้น เราควรเลือกเฟ้นแต่ของดี ๆ เรื่องดี ๆ ส่งต่อให้ผู้อื่น จากความตั้งใจจากหยาดเหงื่อแรงงานของเราเองบุญจึงเกิดอานุภาพดึงดูดสมบัติทั้ง 3 คือ รูปสมบัติ ทรัพย์สมบัติ และคุณสมบัติ แปลง่าย ๆ ว่า หล่อ/สวย + รวย + ฉลาด

พระท่านสอนพอสรุปคร่าว ๆ ได้ว่า คนที่ให้ความรู้หรือส่งต่อความรู้ดี ๆ ที่สำคัญรักการนั่งสมาธิ มักเป็นคนฉลาด  คนที่ให้ทานหรือทำบุญทำทานก็มักจะรวย  ส่วนคนที่ถือศีลอย่างเคร่งครัดก็มักจะหล่อ/สวย หรือเป็นที่รักของคนรอบข้างตามดีกรีที่ยึดปฏิบัติ  อยากได้แบบไหนก็ทำแบบนั้นแหละ

ขอขอบคุณข้อมูล : ทาน / บุญกิริยาวัตถุ10

ขอขอบคุณรูปภาพ : ทำบุญทำทาน